Göz Tedavisinde Uzay Teknolojisi

Tıpta yaşanan en büyük gelişmelerden biri olarak nitelenen lazer teknolojisi, özellikle göz ameliyatlarında yaygın olarak kullanılıyor. Göz bozukluğu olanların büyük çoğunluğu, lazerle ameliyat yaptınp gözlük ve kontakt lens kullanmaktan kurtulurken, bir kısmı halen bu yönteme şüpheyle yaklaşıyor. Ne de olsa göz, en hassas organlanmızdan biri. Çok değer verdiğimiz bir şey için, "gözüm gibi bakarım" demiyor muyuz? Işte konu böyle hassas olunca şüphelerin ardı arkası kesilmiyor. Oysa artık uzay teknolojilerinin kullanıldığı lazer ameliyatlarında korkulacak bir şey yok. Bu operasyonları yaptıranların çoğunluğu aldıkları sonuçtan memnun kalıyorlar. Işinin uzmanı tecrübeli bir doktora rahatlıkla kendinizi emanet edebilirsiniz. Miyopi, hipermetropi, astigmat gibi görme bozukluklarının yanı sıra artık katarakt gibi farklı göz hastalıkları da bu metotla ortadan kaldırılabiliyor. Metropolitan Florence Nightingale Hastanesi Göz Servisi'nin kurucusu olan ve göz cerrahisi alanında geliştirdiği tekniklerle dünya çapında öncü olan Yard. Prof. Dr. Zeki Tunç, lazer teknolojisindeki son gelişmeler hakkında bilgi verdi.

Lazer operasyonlarıyla göz bozukluğu sıfırlanabiliyor mu?

4-5 dioptriye (derece) kadar olan miyoplarda göz derecesi sıfırlama şansımız çok yüksek iken 10-12 dioptride ise sıfırlama şansı azalmakla birlikte sıfıra yakın derecelere düşer. Fakat hiçbir zaman "sıfırlayacağız, biz kartal görüş veriyoruz" gibi söylemlerde bulunmamak gerekir. Hasta memnuniyeti yüzde 99'un üzerindedir.

Operasyondan sonra hasta, gözlük ve lens kullanmıyor mu?

Sonuçta hastanın derecesi sıfır ya da sıfıra yakın oluyor ve gözlük ihtiyacı kalmıyor yada bir dinlendirici gözlük yeterli gelebiliyor.

Ameliyattan bir süre sonra göz derecesi yükselenler oluyor. Bunun nedeni nedir?

Daha önceki yıllarda uygulanan PRK ya da lazer eximer tekniğinde, miyopiye dönüş olabiliyordu. Şimdi ise lasik denen yeni bir teknik uygulanıyor. Bunun bir avantajı, eski PRK tekniğinde yaşanan ve 3-4 gün süren şiddetli ağrının ortadan kalkması. Diğer avantajı ise miyopinin geri dönmemesi.

Operasyon ne kadar sürüyor ve hastayı uyutmadan damlayla yapılan lazer operasyonlarında gözünü kıpırdatması bir risk oluşturmaz mı?

İki göz için 8 dakikadan kısa bir olay ve hasta acı çekmiyor. Lazer sistemlerinde artık yeni bir teknoloji var. Bu sistemle laser ışınını göze fikse ediyoruz. Diyelim ki gözünüz bir milim kadar oynadı, o ışın yine de sadece gitmesi gereken yere gidiyor. Diyelim ki gözünüzü çok fazla oynattınız ve sistem gözünüzün hareketini takip edemedi, o zaman lazer durur, gözünüz normal pozisyona geldiğinde tekrar kaldığı yerden devam eder.

Lazer operosyonlarının bir yan etisi çıkabilir mi? Bunun araştırması yapıldı mı?

Bu işlemde kornea'da mikron seviyesinde bir kesi yapılıyor. Yara iyileşmesi ilk günlerde olan bir olay ve yara iyileşmesi bittikten sonra olay da bitiyor. Bir daha da artık orada bir hücresel faaliyet olmuyor. Kaldı ki ilk lazer deneysel uygulamalarından bu yana 15 yıldan fazla zaman geçti. Bugüne yansıyan bir problem yok. Tecrübeli bir hekim tarafından ve kurallarına uygun olarak gerçekleştirilirse kesinlikle ileriye dönük problemler olmaz fakat tersi durumlarda üzücü durumlarla karşılaşabilinir.

Yani işin uzmanı yaptığında risk yok... Ufak tefek, batma veya flu görme gibi problemler olabilir. Ama bunlar tedavi edilebilecek geçici problemlerdir. Şunu söyleyebilirim, kontakt lens Lasik'ten daha tehlikelidir.

Lasik metodunu size gelen her hastaya uyguluyor musunuz?

Her göze lazer ya da Lasik uygulanmaz. Mesela hastanın korneası inceyse farklı bir yöntem uygulanır ki bunun adı da "Intrastromal Ring" tir. Bu yöntemi Türkiye'de bir tek ben yapıyorum. Bu yöntemde korneanın içine halka takarak, korneayı güçlendiriyorsunuz ve miyopiyi de önlemiş oluyorsunuz. Bu istediğiniz zaman yine doktorunuz tarafından çıkarılabilinir yani kontakt lensin daha modern olanı diyebiliriz.

Bu yöntemi sadece görme bozukluklarında mı kullanıyorsunuz?

Keratokonüs hastalığında hasta kırılmış aynanın görüntüsü gibi çeşitli eksenlerde düzensiz ve anormal yansımalar algıladığında görme keskinliği çok azalır. Bu hastalıkta da intrastromal ring'i korneaya yerleştirerek hastanın görmesini artırabiliyoruz. Bu tedaviyi ben 3 yıldır yapıyorum. Avrupa'da da Prof.Dr. Josephe Colin yapıyor. Bu çalışmalarımızı uluslararası toplantılarda karşılaştırıyoruz, sonuçlarımız ise umut verici.

Katarakt hastalığının operasyonla tamamen ortadan kalkması mümkün mü?

Tamamen ortadan kalkıyor.

Katarakt operasyonunda uyguladığınız anestezi yöntemi nedir?

1997 yılında Paris'ten Türkiye'ye geldim ve Türkiye'de ilk defa bu yıldan beri bütün hastalarımı damla anestezisiyle katarakt ameliyatı yapıyorum. O yıllarda Türkiye'de pek bilinmiyordu, Fransa'da ise yeni yeni başlamıştı. Ben 1995-96 yıllarında Fransa'da ilk damlayla katarakt operasyonuna başlayanlardandım. Buraya geldiğimden beri de bütün hastalarıma damlayla katarat ameliyatı yapıyorum ve hastalarım bu durumdas çok memnunlar özellikle de iğne fobisi olanlar. Böylece ameliyattan sonra pansumana da ihtiyaç olmuyor ve hasta ameliyatlı gözüyle görerek evine dönebiliyor.

Katarakt ameliyatı olabilmek için olgunlaşmasını beklemek gerekir mi?

Dikişsiz Fako tekniğinde, hemen katarakt olduğu anda yapmakta fayda var.

Katarakt ameliyatından sonra hastalar gözlük takıyorlar mı?

Uzağı görmek için gözlük takması pek gerekmez. Ancak dinlendirici bir gözlük ihtiyacı olabilir. Yakın için ise yakın gözlüğü gereklidir.

Bu ameliya da lazerle mi yapılıyor?

Şu andaki modern Fako cerrahisi ultrasonla yapılıyor. Lazerle katarakt ameliyatını, yumuşak kataraktlarda başanlı bir şekilde uyguluyorum. Lazerle katarakt ameliyatını bugün dünyada 8-10 kişi yapıyor. Bir Amerikan katarakt cerrahisi firmasının gelişim ve araştırmadan sorumlu doktorlarından birisiyim. Geliştirdiğim yeni bir lazer probu var. Bunun anlamı, göze uygun bir şekilde ışın gönderecek aleti yaptım, geliştirdim ve benim adıma da patenti çıktı.

Katarakt yaşla mı ilgili?

İrisin arkasında lens dediğimiz bir doğal mercek vardır. Bu mercek doğuşta şeffaftır. Bu şeffaflığını gittikçe kaybediyor ve yaşla birlikte katarakt sorunu ortaya çıkabiliyor. Ama gençlerde de katarakta rastlanıyor Bebeklerde ve hatta doğuştan katarakt da olabilir.. Diabetlilerde, ileri derecede miyoplarda aşın dozda kortizon alanlarda ve bazı metabolizma bozukluklarında genç insanlarda da katarakt ortaya çıkabilir.